ประเภทของสายไฟ

ประเภทของสายไฟ

ในชีวิตประจำวันของเรา ต่างก็ต้องใช้ประโยชน์จากเครื่องใช้ไฟฟ้าหรืออุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ เช่น คอมพิวเตอร์ ตู้เย็น เครื่องปรับอากาศ ไฟส่องสว่าง เป็นต้น จึงถือได้ว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ เป็นสิ่งที่สำคัญในชีวิตประจำวันไปแล้ว หากแต่ว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ย่อมต้องใช้สายไฟในการจ่ายพลังงาน ซึ่งตัวสายไฟเองก็แบ่งออกเป็นหลายประเภท แตกต่างกันตามการใช้งาน ดังนั้นวันนี้เราจะมาอธิบายถึงคุณสมบัติ และลักษณะการใช้งานของสายไฟแต่ละชนิดในทราบกัน

1. สายไฟ IV สายไฟประเภทนี้มีลักษณะเป็นสายเดียวหรือแกนเดี่ยวสามารถทนแรงดันไฟ 300 โวลต์ จะนิยมใช้เป็นสายไฟเดินเข้าอาคารบ้านเรือน สำนักงาน ที่ใช้ไฟฟ้าระบบ 1 เฟส (ไม่สามารถใช้กันระบบ 3 เฟส 380 โวลต์ได้) แต่ถ้าเราต้องการเดินสายแบบลอย ก็จำเป็นต้องยึดด้วยวัสดุที่เป็นฉนวนก่อนหรือเดินในช่องเดินสายไฟในสถานที่แห้ง แต่ไม่สามารถใช้ร้อยท่อฝังดินหรือเดินฝังดินโดยตรง

สายไฟ IV

2. สายไฟ VAF สายไฟประเภทนี้มักจะติดตั้งอยู่ในบ้านเรือนทั่วไป บางครั้งเรียกว่าสายตีกี๊บ ตัวสายจะทนอุณหภูมิได้ไม่เกิน 70°C และทนแรงดันได้ 300/500V (ไม่สามารถใช้กับระบบ 3 เฟส 380 โวลต์ได้) จะแบ่งย่อยเป็นสายเดี่ยว, 2 แกน และ 3 แกน (มีสายดินด้วย) ถ้าเป็นสายเดี่ยวจะมีลักษณะเป็นสายกลม ถ้าเป็นประเภท 2 แกนหรือ 3 แกนจะมีลักษณะแบน มีฉนวนหุ้มและมีเปลือกหุ้มอีกชั้นหนึ่ง สายชนิดนี้นิยมเดินตามฝาผนังด้วยเข็มขัดรัดสาย (Clip) หรือเดินในช่องเดินสายไฟ แต่ห้ามเดินฝังดินโดยตรงเด็ดขาด จะต้องเดินในท่อฝังดินที่มีการป้องกันน้ำเข้าท่อ

สายไฟ VAF แบบมีสายกราวด์

 สายไฟ VAF แบบไม่มีกราวด์

3. สายไฟ THW หรือสาย IEC01 สายไฟประเภทนี้มีฉนวนเปลือกหุ้มด้วยพีวีซี PVC มีลักษณะกลม ตัวนำอาจจะเป็นลวดทองแดงเส้นเดี่ยว หรือเป็นลวดทองแดงหลายเส้น (แต่ไม่ใช่เส้นฝอยบิดเกลียว) รับแรงดันไฟฟ้าไม่เกิน 450/750 โวลท์ ทนอุณหภูมิได้ไม่เกิน 70°C นิยมใช้กันอย่างกว้างขวางโดยเฉพาะในโรงงานอุตสาหกรรม เนื่องจากใช้ในวงจรไฟฟ้า 3 เฟสปกติได้ โดยปกติมักเดินร้อยท่อ แต่ก็สามารถใช้เดินแบบทั่วไปหรือเดินลอยในอากาศก็ได้เช่นกัน แต่ห้ามเดินฝังดินโดยตรงเด็ดขาด สายไฟ THW จะมีข้อบังคับการเลือกสีของสายไฟ คือต้องใช้ สีน้ำตาล ดำ เทา สำหรับเป็นเส้น Line (L) L1 L2 L3 ตามลำดับ สีฟ้าอ่อน สำหรับเป็นเส้น Neutron (N) ส่วนสี เขียวแถบเหลืองสำหรับเป็นสายดินลงกราวน์ Ground (G) ส่วนสีอื่น แดง เหลือง ขาว ก็อาจใช้ในวงจรอื่นๆ เพื่อแบ่งกลุ่มวงจร

สายไฟ THW หรือสาย IEC01

4. สายไฟ NYY มีทั้งชนิดแกนเดียวและหลายแกน สามารถทนแรงดัน 750 โวลต์ สายชนิดนี้ถูกออกแบบมาให้มีฉนวนหุ้ม 2 ชั้น ทำหน้าที่ป้องกันความเสียหายทางกายภาพ สายประเภทนี้จึงสามารถฝังดิน หรือเดินบนรางได้โดยตรง ไม่ต้องเดินผ่านท่อร้อยสายแต่อย่างใด สาย NYY ที่ขายในบ้านเรา จะมีทั้งแบบแกนเดียวแบบหลายแกน แบบหลายแกนมีสายดิน สามารถเลือกใช้งานได้ตามความเหมาะสม เช่น สาย NYY-N คือมีสายไฟอยู่ 3 เส้นและมีสาย Neutron อยู่อีก 1 เส้น เหมาะที่จะใช้ในวงจร 3 เฟส 4 สาย สาย NYY-G คือเป็นสายชนิด 2 แกน 3 แกน หรือ 4 แกนที่มีสายดิน (Ground) รวมอยู่ด้วยอีกหนึ่งเส้นจึงเหมาะที่จะใช้ต่อเข้าอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ต้องต่อลงดิน

สายไฟ NYY

5. สายไฟ VCT มีลักษณะเป็นสายกลมมีทั้ง 1 แกน, 2 แกน, 3 แกนและ 4 แกน สามารถทนแรงดัน 750 โวลต์มีฉนวนและเปลือกเช่นกันกับสาย NYY แต่แตกต่างกันที่แกนภายในจะเป็นทองแดงฝอยเล้นเล็กพันรวมกัน สายชนิดนี้สามารถเดินได้หลากหลายแบบ เช่น เดินแบบตีกิ๊บ เดินแบบร้อยท่อ เดินในราง ฝังดิน หรือร้อยท่อฝังดินได้ นอกจากนี้ยังมีสาย VCT-G ซึ่งจะมีสายดินเดินรวมไปด้วยอีกเส้นหนึ่ง เพื่อให้เหมาะสำหรับเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ต้องต่อสายดิน

สายไฟ VCT

ที่กล่าวไปข้างต้นนั้นเป็นเพียงสายไฟชนิดหลักๆ เท่านั้น ที่จริงแล้วยังมีสายไฟที่ใช้ตัวนำเป็นอลูมิเนียม สายไฟที่สามารถโค้งงอได้ง่าย โค้งงอได้ยาก ทนต่อแรงดันไฟมาก-น้อย แตกต่างกันออกไป ซึ่งผู้ใช้งานจำเป็นต้องหาข้อมูลของสายไฟที่เหมาะสมกับการใช้งานของเรามากที่สุด